Zoals bekend heeft Valkenswaard al sinds jaar en dag een lokale omroep. 

In 1971werd de opening van het (eerste) kabelnet van de voormalige gemeente Melick en Herkenbosch live uitgezonden op ditzelfde kabelnet en daarmee werd de eerste aanzet gegeven voor de lokale omroep in Nederland.

Op lokaal niveau verzorgen inmiddels 236 lokale publieke omroepen het media-aanbod in 334 gemeenten. Op dit moment vindt de bekostiging van de lokale omroepen decentraal plaats via de lokale overheid. Gemeenten financieren de lokale omroepen door subsidies te verstrekken. Hierdoor vindt per gemeente een beoordeling (vooraf) plaats van de bekostiging en controle (achteraf) op de bestedingen. Vooraf beoordeelt een gemeente, in overleg met de omroep, welk media-aanbod in de gemeente toereikend is en hoeveel dit mag kosten. Achteraf heeft de gemeente, als subsidieverstrekker, de taak om te controleren of de subsidie ook daadwerkelijk aan het media-aanbod is besteed. Bij kleinere gemeenten, met een lagere bijdrage (en dus een geringer financieel risico voor de betreffende gemeente) krijgt het toezicht achteraf in veel gevallen een lagere prioriteit en wordt de subsidie vooraf direct vastgesteld. Verder is bij streekomroepen vastgesteld dat gemeentes niet gezamenlijk invulling geven aan het bekostigingsproces. Gemeenten en omroepen ervaren onduidelijkheid over het proces, de hoogte van de jaarlijkse bijdrage, mogelijke voorwaarden en de verdeling van taken.

Kwart van de lokale omroepen heeft een ongezonde financiële positie.
Lokale omroepen zijn voor het functioneren afhankelijk van inkomsten die zij van de gemeenten ontvangen. Hoewel de gemeenten verplicht zijn om de kosten te dekken waar de lokale omroep geen andere financiering voor heeft, is het resultaat van een derde van de omroepen negatief. Een kwart van de omroepen heeft een ongezonde financiële positie.

Tevens bestaat er een toezicht functie op de kwaliteit en programmering. Hierbij is een belangrijke rol weggelegd voor de gemeenteraad. Zij kunnen bij de jaarlijkse rapportages, jaarverslagen etc. hun invloed aanwenden om e.e.a. bij te  sturen. Helaas, hiervan is aantoonbaar de afgelopen decennia weinig tot geen gebruik van gemaakt. Te veel van het bekende “ons kent ons” fenomeen. Begrijpelijk vanwege de betrokkenheid van vele vrijwilligers. Bovendien vermengen zich hier de media en de politiek  en ook dat roept vragen op. Daar staat tegenover dat transparantie en onafhankelijkheid moeilijk zijn te beoordelen als er geen (objectieve) afstand bestaat tussen personen die toetsen en zij die werkzaam zijn als vrijwilligers binnen deze organisaties.

Een (herhaaldelijk) kritiekpunt uit de jaarverslagen waarbij scheiding tussen uitvoering en bestuur binnen een lokale omroep is vereist is niet opgevolgd. 

In het coalitieakkoord Rutte IV is de afspraak opgenomen om de financiering van de lokale omroepen over te hevelen van de lokale overheid naar het Rijk. Een goed georganiseerde financiering draagt bij aan een goed functionerende lokale informatievoorziening.

Het kabinet heeft e.e.a. aangepast in de wettelijke regels om de lappendeken van kleine lokale omroepen om te vormen tot robuuste, regionale licentiehouders. Hierbij geldt dat kwaliteit, actualiteit en efficiency bepalend moeten zijn. Tevens zal investeren in toekomstige ontwikkelingen op media gebied noodzakelijk zijn! Lees: inzet van lokaal belastinggeld en subsidies.

Waar op dit moment de bediende doelgroep nog merendeels programmering krijgt aangeboden gericht op de “oudere inwoner” zal de toekomst van dergelijke (regionale) omroepen meer gericht zijn op de gemiddelde inwoners. Dus niet alleen TV -en radiouitzendingen maar zeker ook op de overige beschikbare mediakanalen. Op papier makkelijk te definiëren maar in de praktijk zal dit nog heel wat werk met zich mee brengen. Professionalisering, investeringen en faciliteiten zoals studio, licht en geluid. Tevens verbindingen om actuele situaties live te (kunnen)verslaan.

En dat gaat verder dan de bekende uitzendingen (inclusief de vele herhalingen) van Bloemencorso, Carnaval en de andere jaarlijks terugkerende activiteiten. Ook in de wijken, op sportgebied, cultureel, scholen en verenigingen zijn activiteiten die onder de aandacht gebracht moeten worden. Lokale omroepen hebben de mogelijkheid om groepen inwoners te verbinden middels actuele programmering. Ook kunnen zij stimuleren dat er meer betrokkenheid ontstaat omdat de gekozen programmering feitelijk laat zien wat er als toekomstige vrijwilliger allemaal mogelijk is binnen onze lokale gemeenschap.

Op dit moment loopt al een hele periode de procedure voor een nieuwe licentie lokale omroep Valkenswaard. Diverse partijen hebben hun belangstelling getoond voor de nieuwe aanvraag maar het wordt kort dag en er is al veel tijd verloren gegaan. 

Er zijn nu nieuwe licentieaanvragen ingediend bij de gemeente Valkenswaard door kandidaat organisaties. Deze moeten worden beoordeeld door het college en gemeenteraad. Dit zal vervolgens leiden tot een voorkeursadvies aan de Raad van de Media. Zij verstrekt de uiteindelijke vergunning.

Nu ligt er een kans, nee een verantwoordelijkheid voor de gemeenteraad om voor de komende vijf jaren een kwalitatieve, actuele en onafhankelijke omroep te adviseren voor ALLE doelgroepen in onze gemeente! Het is 2024…kansen voor nieuwe moderne media. En beste volksvertegenwoordigers laat het verleden met de gevoerde achterhoedegevechten en voorkeursbelangen bij eerdere procedures achter u. Maak objectieve, kwalitatieve én financieel verantwoorde keuzes want het betreffen belasting- en subsidiegelden.

Vrijwilligers inzet is noodzakelijk, maar keuzes op basis van persoonlijke voorkeuren van (beschikbare) vrijwilligers is géén objectief criterium. Dit laatste kan en mag nooit bepalend zijn waar een licentie naar toe gaat! 

Succes gewenst.

Nol Snellen.
“Kijkerd”

20-04-2024.

Inmiddels heeft de raad de voorkeur uitgesproken voor Valkenswaard 24.
Het is aan het commissariaat van de media om het advies over te nemen en de
licentie te gaan verlenen.